1. ANNE SÜTÜNÜN BİLEŞİMİ VE ÖZELLİKLERİ NELERDİR?
Anne sütü bebeğin sadece besin ihtiyacını karşılamakla kalmaz aynı zamanda içerdiği biyoaktif maddelerle bebekte hem enfeksiyon hastalıklarını hem de alerji, obezite, kanser ve kronik hastalıklarını azaltıcı etkiye sahiptir.
Bebeğin gebelik haftasına, bebeğin kronolojik yaşına, gün içindeki zaman dilimine, emzirmenin başında veya sonunda olunmasına göre bir anneden diğerine ve aynı annenin sütünde içerik değişikliği görülmektedir.
Kolostrum: Doğumdan sonra (postpartum) ilk beş gün boyunca salgılanan süttür. İçerdiği yüksek β-karoten düzeyinden dolayı sarı renklidir. Kolostrumun, olgun süte oranla enerji, yağ ve laktoz içeriği düşük, protein içeriği yüksektir. Ayrıca A vitamini, E vitamini, çinko ve eser elementlerden de zengindir. Kolostrumun olgun süte oranla sodyum, klor ve magnezyum içeriği daha yüksek, potasyum ve kalsiyum oranı ise daha düşüktür. Kolostrum, olgun sütten daha fazla antikor ve anti-enfektif protein içerir ve yenidoğan bebeği enfeksiyonlara karşı korur. Normal bağırsak florasının oluşumu için önemli olan kolostrum, mekonyum çıkışını kolaylaştıran laksatif etkisiyle de yenidoğan sarılığını önleyici özellik gösterir.
Geçiş sütü: Geçiş sütü, kolostrumdan sonra salgılanan ve 15. güne kadar devam eden, laktoz, yağ ve enerji miktarı kolostruma oranla daha yüksek, protein içeriği daha düşük olan süttür.
Olgun süt: Doğumdan iki hafta sonra salgılanan ve emzirme süresince devam eden süte olgun süt denir.
Anne Sütünün Bileşimi ve Emzirme
Anne sütü bileşimi, emzirmenin başında veya sonunda olunmasına bağlı olarak değişir. Ön süt bebeğe su, laktoz ve diğer besinleri bol miktarda sağlar. Sıcak iklimlerde bile anne sütü ile beslenen bebeklere 6 aylık olmadan önce ilave su vermek gerekmez. Bebeğin susuzluğu diğer içeceklerle giderilirse anne sütünü almak istemez. Emzirmenin sonlarına doğru yağ içeriği artar ve bebeğe doygunluk sağlar. Anne sütü ile beslenmede sağlanan enerjinin büyük bölümünün kaynağı, son sütteki bu yağdır. Bunun için bebeği anne memesinden çabuk ayırmamak önemlidir. Bebek istediği sürece memede tutulmalı, bu şekilde yağdan zengin son sütü almasına olanak sağlanmalıdır.