3. ANNE SÜTÜNÜN BEBEK VE ANNE SAĞLIĞI ÜZERİNE ETKİLERİ NELERDİR?
Anne sütü alımının anne ve bebek sağlığı üzerine sayısız yararları vardır.
Mortaliteyi azaltıcı etki: İki yaş altı bebeklerin anne sütü ile beslenmesi, hayatta kalma şanslarını diğer tüm koruyucu önlemlerden daha fazla arttırmaktadır.
Enfeksiyonlardan koruyucu etki: Bebekler kazanılmış bağışıklıkları olgunlaşmamış olarak doğarlar ve hastalık yapıcı etmenlerle başa çıkmak için anneden gelen antikorlara gereksinim duyarlar. Anne sütünün, Haemophilus influenza tip b enfeksiyonlarından 10 yıl, solunum yolu enfeksiyonlarından yedi yıl, orta kulak enfeksiyonundan üç yıl, ishalden iki yıl koruduğu bazı kaynaklarda yer almaktadır.
Büyüme üzerine etkisi: Anne sütünün büyüme üzerine olan etkileri de anne sütü alan bebeklerdeki düşük seviyedeki büyüme faktörünün hipofizi programlayarak ileri dönemdeki salınımı arttırdığı düşünülmektedir.
Kalp-damar hastalıklarından koruyucu etki:
Obeziteden koruyucu etki: Anne sütü ile beslenmenin obezite sıklığını her bir ay için %4 azalttığı ve anne sütü alım süresinin uzunluğu ile obeziteden koruyucu etkisinin ilişkili olduğu bildirilmiştir.
Metabolik Sendrom ve Otoimmün hastalıklardan koruyucu etki:
Anne sütü alan bebeklerde metabolik sendrom komplikasyonlarının daha az olduğu bildirilmektedir. Kan şekeri ve insülin düzeyleri, anne sütü alan bebeklerde formüla mama ile beslenenlere oranla daha düşüktür. Yaşamın ilerleyen yıllarında anne sütü alanlardaki düşük insülin düzeyi programlayıcı etki ile tip 2 diabetten koruyucu etki yaratmaktadır.
Anne sütü immünolojik toleransı arttırarak otoimmün hastalıkların gelişimini azaltır. Anne sütü ile beslenmenin genetik, çevresel ve immünojenik kaynaklı çölyak hastalığından koruyucu etkisinin olduğu bilinmektedir. İmmün düzenleyici etkisinden dolayı anne sütünün inflamatuar bağırsak hastalıklarından (Ülseratif kolit, Crohn) koruduğu düşünülmektedir. Ayrıca anne sütünün alerjik hastalıklara karşı da koruduğu düşünülmektedir.
Kanserden koruyucu etki: Anne sütü içerdiği besin ve enerji nedeniyle bebeklerin bağışıklık sistemini güçlendirici ve hastalıklara karşı koruyucu etki gösterir.
Çocuğun bilişsel gelişimine etkisi: Anne sütünün beyin gelişimini etkileyerek bilişsel gelişime katkı sağladığı bilinmektedir. Çocukların anne sütü alma süreleri ile sosyal yetenekleri, yürütücü işlevleri, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozuklukları arasındaki ilişki incelenmiş, emzirmenin dolaylı olarak çocuğun nörogelişimine katkıda bulunduğu gösterilmiştir.
Emzirmenin toplum ve anne sağlığına etkisi: Emzirme ve anne sütü ile beslenmenin kısa ve uzun dönemde bebek, anne ve topluma beslenme, bağışıklık, gelişimsel, sosyal ve ekonomik faydaları vardır. Anne sütünün her zaman ulaşılabilir ve ekonomik olması, taze ve mikroorganizma temasından uzak olması da toplum sağlığı açısından anne sütünün önemli olduğunu göstermektedir.
Emzirme ovulasyonu baskılayarak yeni bir gebeliğin oluşumunu engelleyebilir. Anne sütü ile beslemenin kadınları over kanseri ve meme kanserinden koruduğu gösterilmiştir. Emzirmenin annede tip 2 diyabete karşı riki azalttığı bildirilmiştir. Anne sütü ile beslenme anne-bebek bağlanmasını olumlu yönde etkiler.